به گزارش پایگاه خبری اخبار بناب، جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل نقطه عطفی در معادلات امنیتی خاورمیانه محسوب میشود. این درگیری که با حمله اسرائیل به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق آغاز شد، به رویارویی مستقیم دو طرف انجامید و پیامدهای راهبردی عمیقی بر جای گذاشت.
۱. ضربه به دکترین امنیتی اسرائیل
الف) فروپاشی افسانه گنبد آهنین:
سیستم پدافندی اسرائیل که سالها به عنوان “شکستناپذیر” تبلیغ میشد، در برابر حملات موشکی ایران عملکرد ضعیفی نشان داد.
برخلاف جنگهای قبلی با حماس و حزبالله، این بار موشکهای ایرانی با دقت بیشتری اهداف را نشانه رفتند.
ب) نقض اصل “جنگ در خاک دشمن”:
دکترین نظامی اسرائیل همواره بر پیشدستی در حمله و انتقال جنگ به خاک دشمن استوار بود، اما این بار برای اولین بار شهرکهای صهیونیستنشین به میدان جنگ تبدیل شدند.
آسیبپذیری زیرساختهای حیاتی اسرائیل (مانند پایگاه هوایی نوت) نشان داد که امنیت ساکنان اراضی اشغالی دیگر تضمینشده نیست.
۲. بحران سیاسی داخلی در اسرائیل
الف) فشار بیسابقه بر نتانیاهو:
مخالفان نتانیاهو او را به “قمار با امنیت ملی” متهم میکنند.
نظرسنجیها نشان میدهد محبوبیت دولت ائتلافی در حال سقوط است.
احزاب مخالف خواستار تشکیل کمیسیون تحقیق درباره تصمیم به حمله به ایران هستند.
ب) تناقض در استراتژی:
تحلیلگران معتقدند نتانیاهو جنگ را برای بقای سیاسی خود به راه انداخت.
شکاف در کابینه جنگ درباره زمان پایان درگیری مشهود بود.
۳. تحول در دکترین دفاعی ایران
الف) از بازدارندگی تا مقاومت فعال:
ایران نشان داد که به جای اتکا به بازدارندگی صرف، از “دفاع متقابل فعال” استفاده میکند.
تنوع و دقت تسلیحات به کار رفته (موشکهای بالستیک، پهپادها و موشکهای کروز) اثربخشی این استراتژی را ثابت کرد.
ب) آسیبپذیریها و درسهای آموخته شده:
ضعف سیستم پدافندی در مقابله با حملات هوایی اسرائیل
لزوم تقویت سامانههای شناسایی و رهگیری پهپادهای کوچک
اهمیت روزافزون جنگ الکترونیک و سایبری
۴. پیامدهای منطقهای و بینالمللی
الف) تغییر موازنه قدرت:
افزایش نفوذ ایران در محور مقاومت
کاهش اعتبار اسرائیل به عنوان قدرت بلامنازع منطقه
ب) واکنش جامعه بینالمللی:
دوگانگی در موضع غرب: حمایت رسمی از اسرائیل در مقابل نگرانی از تشدید بحران
پیشنهادهای میانجیگری از سوی چین و روسیه
۵. چشمانداز آینده
الف) سناریوهای محتمل:
تشدید جنگ سایبری و عملیات روانی
احتمال درگیریهای نیابتی گستردهتر در منطقه
افزایش فشار بینالمللی برای محدودیتهای تسلیحاتی
ب) الزامات راهبردی برای ایران:
تقویت همکاریهای امنیتی با کشورهای منطقه
توسعه سامانههای پدافندی بومی
تنوع بخشی به ابزارهای بازدارندگی
نتیجهگیری:
جنگ ۱۲ روزه نه تنها موازنه قدرت در خاورمیانه را تغییر داد، بلکه نشان داد که عصر انحصار نظامی اسرائیل به پایان رسیده است. در حالی که ایران باید از این تجربه برای تقویت توان دفاعی خود استفاده کند، اسرائیل با بحران هویت امنیتی و چالشهای سیاسی بیسابقهای روبرو شده است. آینده منطقه تا حد زیادی به توانایی طرفین در مدیریت عواقب این جنگ و یادگیری از درسهای آن بستگی دارد.
تحلیل پیامدهای جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل: از فروپاشی افسانه امنیتی رژیم صهیونیستی تا بحران سیاسی داخلی
